Kryzys bydgoski. Spojrzenie po trzydziestu latach
Jedną z odsłon tegorocznych obchodów trzydziestej rocznicy Bydgoskiego Marca 1981r. była zorganizowana 18 marca ogólnopolska konferencja naukowa pt. „»Kryzys bydgoski«. Spojrzenie po trzydziestu latach (Bydgoski Marzec i walka rolników o rejestrację NSZZ RI »Solidarność«)” przygotowana przez pion edukacyjno-naukowy bydgoskiej delegatury IPN.
Podczas przerwy, uczestnicy konferencji mieli możliwość obejrzeć wystawę „O wieś wolną, samorządną…"
Na konferencji obecni byli m.in. dr Franciszek Gryciuk p.o. Prezesa IPN, Wojewoda Ewa Mes, Wicewojewoda Zbigniew Ostrowski, Leszek Walczak – Przewodniczący Regionu NSZZ „Solidarność”, Jan Raczycki – Prezes Stowarzyszenia Osób Represjonowanych w PRL Przymierze w Bydgoszczy, Marzena Matowska – Pełnomocnik Prezydenta Miasta Bydgoszczy.
Senator Jan Rulewski, uczestnik wydarzeń marcowych witając licznie zgromadzonych gości podkreślił:
- Wydarzenia bydgoskie były po drugiej wojnie najbardziej znaczącym elementem narodowej rezurekcji - to nie są wcale przesadne słowa. Jeszcze dzisiaj spotykam ludzi, którzy pozdrawiają, uśmiechają się, coś im w duszy gra i wreszcie mówią: dziękujemy wam za Bydgoszcz. Dane nam było budowanie wolnej, niepodległej Rzeczpospolitej i to jest najważniejszy motyw wydarzeń bydgoskich z 1981 roku.
Franciszek Gryciuk - p.o. Prezesa IPN
- Nie chodziło tylko o rejestrację związku, ale wpisanie się wsi w cały proces przemian, które dokonywały się wówczas w Polsce. Można powiedzieć, że wielki, ówczesny przełom dokonał się dzięki współdziałaniu i poparciu ludności wiejskiej - powiedział Franciszek Gryciuk, p.o. prezesa IPN, po czym zaznaczając, że w okresie Polski Ludowej wieś znajdowała się faktycznie na marginesie życia politycznego, dodał:
- Podnoszono kwestie doktrynalne o przewodniej roli klasy robotniczej, o tym, że wieś i chłopstwo indywidualne powinno zniknąć; to wielkotowarowe, skolektywizowane gospodarstwa miały gwarantować należytą jakość produkcji. Dzięki oporowi chłopa załamał się wielki program komunizacji społeczeństwa polskiego, bo już z samego programu kolektywizacji władze musiały się wycofać - wieś obroniła się.
Dyrektor gdańskiego oddziału IPN prof. Mirosław Golon oraz p.o. prezesa IPN Franciszek Gryciuk
W ten sposób przeprowadzona konferencja z okazji jubileuszowych obchodów Wydarzeń Bydgoskiego Marca 1981 r., zgromadziły historyków z całego kraju, badających kulisy ówczesnych wydarzeń, które rozegrały się w Bydgoszczy 30 lat temu.
Ogólnopolska konferencja przygotowana przez IPN zgromadziła wielu słuchaczy, którzy w czasie wolnym mogli obejrzeć wystawę „O wieś wolną, samorządną…"
zdjęcia: Agnieszka Michalska