Filmy dokumentalne
Ulotki i plakaty
Kalendarium
Tekst Porozumienia Bydgoskiego zawartego dnia 17 kwietnia 1981 r.
Autor kalendarium: Jan Rulewski
"Gorący marzec"
"Wolne Związki" wydanie specjalne z 19 marca 1998 roku
Styczeń 1981r.
Strajki rolników w Rzeszowie i Ustrzykach Dolnych. Żądania rejestracji Niezależnego Związku Zawodowego Rolników. Władze przygotowują do stłumienia wystąpień operację KRET.
29 stycznia
Pod auspicjami MKZ na czele z Janem Rulewskim odbył się zjazd zjednoczeniowy Solidarności Chłopskiej, Wiejskiej i Chłopskiej z 19 województw.
10 lutego
Sąd. Uzgodnienia z komisją rządowa.
Sąd Najwyższy odmawia rejestracji rolniczej "Solidarności"
Msza w Bazylice św. Wincentego a Paulo w intencji chłopów i ich prawa do zrzeszania się koncelebruje ja biskup Jan Michalski.
Po mszy przemarsz uczestników ulicami Bydgoszczy pod pomników Męczenników na starym Rynku.W pierwszej powojennej manifestacji ulicznej bierze udział ponad 5 tys. uczestników z miasta i wsi.
Pod pomnikiem przemawia Jan Rulewski.Odczytuje rezolucję wzywającą do odbycia nadzwyczajnej sesji Wojewódzkiej Rady Narodowej poświęconej sprawom wyżywienia narodu.
Władze Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ "Solidarność" podejmują negocjacje dot. uczestnictwa w najbliższej sesji ,w tym wystąpienia na jej forum.MKZ postanawia o składzie delegacji na sesję: MKZ reprezentować będzie Jan Rulewski, Kościół Katolicki wyznaczył do uczestnictwa prof. Romana Kukołowicza, Naukę reprezentować będzie dr Wierzbicki z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. W składzie delegacji będzie uczestniczył Roman Bartoszcze.
8 marca
Zebrania wyborcze : państwowych WZKiOR Wojewódzki Związek Kółek i Organizacji Rolniczych i niezależnych od państwa struktur kólek rolniczych WZKR /Wojewódzki Związek Kółek - 600 delegatów. Wybrano nowe władze na czele z Stanisławem Mojzesowiczem
Nowo wybrany Zarząd zapoznał wojewodę Romana Bąka z rezultatami wyborów i uzyskał zgodę na funkcjonowanie w siedzibie byłych władz WZKOiR Wojewódzki Związek Kółek i Organizacji Rolniczych. Władze administracyjne i Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego odmawiają uznania WZKR.
16 marca
Wojewoda łamie umowę o udostępnieniu lokalu .Zdesperowani chłopi z zarządem WZKR zajmują sąsiednia siedzibę WK ZSL /Wojewódzkiego Komitetu Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego. Rozpoczyna się strajk okupacyjny. Władze ZSL , z uwagi na udział wśród okupujących członków ZSL, nie interweniują. Przybycie do Bydgoszczy płk. Płatka i opracowanie planu "NOTEĆ" czyli wyprowadzenie rolników siłą z budynku ZSL
17 marca
Porozumienie między WZKR i WkiOR n.t. nowego statutu kółek rolniczych. k.czer.szef SB plk Zenon Drynda w raporcie do MSW mówi o zagrożeniu wsi. Do Bydgoszczy zjeżdżają rolnicy z całej Polski. Strajk przyjmuje formę ogólnopolskiej akcji protestacyjnej. Wysuwa postulaty...
18 marca
Godzina 12.00 - w okupowanym przez strajkujących chłopów gmachu WK ZSL w Bydgoszczy przeprowadzono rozmowy na temat kontynuacji akcji protestacyjnej prowadzonej przez rolników, lecz czynnie popieranej przez NSZZ "Solidarność". W rozmowach udział wzięli m.in. przewodniczący Ogólnopolskiego Komitetu Strajkowego NSZZ RI "Solidarność" Roman Bartoszcze, Prezes Rady WZKR - Stanisław Mojzesowicz, przewodniczący MKZ NSZZ "Solidarność" w Bydgoszczy - Jan Rulewski, wiceprzewodniczący MKZ NSZZ "Solidarność" - Krzysztof Gotowski, doradca NSZZ RI "Solidarność" - dr Błażej Wierzbowski i proboszcz parafii Matki Boskiej Częstochowskiej w Bydgoszczy - ks. Bogusław Jerzycki. Omawiano też sprawy, które miały być przedstawione na sesji WRN 19 marca o godzinie 10.00, a poświęcone problemom wyżywienia narodu, chłopskiego ruchu zawodowego oraz samego strajku. Ustalono, że pięciu chłopów weźmie udział w sesji, w tym jeden zabierze głos. Wybór padł na Michała Bartoszcze, ojca Romana. MKZ NSZZ "Solidarność" chcąc, aby problemy chłopów zostały dobrze zrozumiane przez społeczeństwo, zaprosił na VI Sesję WRN, w której zgodnie z ustaleniami (m.in. 5 marca) miał omawiać problemy wyżywienia narodu, związków chłopskich, a także trwającego strajku okupacyjnego, drogą telexową przedstawicieli 55 największych zakładów pracy w województwie bydgoskim. Telex, który wysłano brzmiał: "Zapraszamy członków NSZZ "Solidarność" ze wszystkich zakładów pracy regionu bydgoskiego na jutro tj. 19 marca 1981 roku w godzinach 14.00-15.00, do gmachu Urzędu Wojewódzkiego w Bydgoszczy na Sesję Wojewódzkiej Rady Narodowej, na której w porządku obrad przewiduje się ocenę sytuacji społeczno-prawnej gospodarki rolnej, rolników indywidualnych i wyżywienia narodu w świetle obecnej sytuacji w kraju.
O godzinie 15.30 odbyło się spotkanie władz wojewódzkich z przedstawicielami "Solidarności". Dyskutowano o ewentualnej manifestacji w dniu 19.03. w godz.14.00-15.00. Działacze "Solidarności" zapewnili, że biorą na siebie problem zabezpieczenia porządku. Odpowiedzialnym za porządek podczas ewentualnej manifestacji miał być Ryszard Skopowski. Spotkanie zakończyło się o godz. 17.30.
19 marca
godz. 10.00 gwarancje bezpieczeństwa od szefa KW MO płk. Kozdry
godz. 13.45 opracowano w oparciu o posiłki z Piły, Łodzi i Słupska plan SESJA akceptowany przez wiceministra MSW gen Stachurę.
godz.19.00 ultimatum d-cy ZOMO plk Bednarka o opuszczenie sali przez delegacje "Solidarności".
godz. 20.06. interwencja siłowa.
20 marca
Około 2.00 do Bydgoszczy przybyli przedstawiciele Krajowej Komisji Porozumiewawczej NSZZ "Solidarność" w składzie: Lech Wałęsa, Ryszard Kalinowski, Marian Jurczyk, Zbigniew Bujak, Andrzej Celiński. O godzinie 4.00 Prezydium KKP podjęło uchwalę następującej treści: "Prezydium Krajowej Komisji Porozumiewawczej NSZZ "Solidarność" z powodu ataku na Związek, jego władze i obrazę godności Związku odwołuje wszelkie rozmowy z władzami i ogłasza dla wszystkich instancji, wszystkich zespołów "Solidarności" stan gotowości strajkowej. Zwracamy się do członków Związku, by w atmosferze powagi i najwyższej odpowiedzialności do dnia 23 marca przygotowali swoje organizacje do spełnienia zadań, jakie stawia zaistniała sytuacja. Akcja, która miała miejsce 19 marca w Bydgoszczy jest oczywistą prowokacją wymierzoną w rząd Premiera Jaruzelskiego. Zerwanie spokoju społecznego obciąży czynniki, które spowodowały akcję bydgoską odpowiedzialną za los kraju".
O godzinie 2.45 MKZ NSZZ "Solidarność" w Bydgoszczy ogłosił ostrzegawczy strajk protestacyjny w godzinach 11.00 -13.00 Znajdujących się w szpitalu pobitych odwiedzili: biskup pomocniczy gnieźnieński - Jan Michalski i przewodniczący KKP NSZZ "Solidarność" Lech Wałęsa. O godzinie 11.00 do siedziby MKZ przy Marchlewskiego 5 przybył przewodniczący KKP NSZZ "Solidarność" - Lech Wałęsa. Wraz z nim przyjechali Zbigniew Bujak, Marian Jurczyk, Ryszard Kalinowski, Andrzej Celiński oraz doradcy Bronisław Geremek i Tadeusz Mazowiecki. O godzinie 11.45 Lech Wałęsa wygłosił z balkonu MKZ przemówienie, w którym m.in. powiedział (tekst nieautoryzowany): Jesteśmy razem. Doszło do poważnych nadużyć. Ktoś ma za długie pazurki. Przytniemy te pazurki. Nie wszyscy z władzy są źli. Niektórym chcemy zawierzyć. To, co wydarzyło się w Bydgoszczy jest atakiem na Związek. Odpowiemy zdecydowanie. Nam się spodnie nie trzęsą. Spokojnie, z rozwagą i bez strachu!
Godzina 11.00 -13.00 - strajk protestacyjny w całym województwie bydgoskim. Lech Wałęsa odwiedził strajkujące załogi ZR "Predom-Romet", ZUO "Famor" i ZNTK.
21 marca
Godzina 19.50 - konferencja prasowa w siedzibie MKZ. Udział wzięli: przewodniczący KKP - Lech Wałęsa, przewodniczący OKZ NSZZ RI "Solidarność" - Jan Kułaj, doradca Prymasa Polski - dr Romuald Kukołowicz. Podczas konferencji dr Kukołowicz oficjalnie stwierdził, że podczas sesji prowadził rozmowy z wicewojewodą R.Bąkiem. "Kiedy wicewojewoda oświadczył, że będzie zmuszony usunąć członków "Solidarność" siłą, prosiłem, żeby tego nie robił. Proponowałem alternatywnie, żeby spowodował dalszy ciąg sesji lub pozwolił zebranym przebywać na sali 24 lub 36 godzin. Przestrzegałem, że z uwagi na sytuację w kraju może dojść do strajku. Wicewojewoda oświadczył, że się "zastanowi".
22 marca
Godzina 13.00 - w kościele p.w. Wincentego a'Paulo odbyła się msza święta w intencji zapewnienia zgody, sprawiedliwości i pokoju. Mszę celebrował biskup gnieźnieński Jan Michalski, który wygłosił kazanie piętnujące sprawców zerwania pokoju społecznego. We wczesnych godzinach popołudniowych do Bydgoszczy przybyła Komisja na szczeblu ministerialnym z ministrem sprawiedliwości Jerzym Bafią. W jej skład wchodzili: wiceminister administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska - Jan Jabłoński, wiceminister zdrowia i opieki społecznej - Ryszard Brzozowski, prezes naczelnego sądu administracyjnego - Sylwester Zawadzki i zastępca prokuratora generalnego - Kazimierz Kukawka. Podjęte około 16.00 rozmowy wstępne z komisją wyjaśniły, że nie ma ona uprawnień do przyjmowania bydgoskich postulatów. W związku z tym MKZ zawiesił rozmowy i opublikował dziesięć swoich postulatów. Podjęto decyzję, że 23 marca o godzinie 16.00 zbierze się w Bydgoszczy na nadzwyczajnym posiedzeniu Krajowa Komisja Porozumiewawcza NSZZ "Solidarność".
W związku z tym Prezydium KKP i MKZ Bydgoszcz zaapelowały o powstrzymanie akcji strajkowej na terenie całego kraju. Stan gotowości strajkowej jednak trwał. Do Warszawy na spotkanie z komisją wicepremiera Mieczysława Rakowskiego udała się delegacja KKP NSZZ "Solidarność" z Lechem Wałęsą, w skład której weszli przedstawiciele MKZ w Bydgoszczy z Antonim Tokarczukiem. Natomiast prezydent miasta skierował do bydgoszczan apel: "Wiem, że jest nam wszystkim bardzo trudno. Niech jednak nierozważne działania i wybujałe emocje nie doprowadzą do pomnożenia tych trudności i do sytuacji, z której nie będzie już dobrego wyjścia, a porozumienie stanie się niemożliwe".
23 marca
Godzina 17.00 - w Domu Kultury ZNTK przy ulicy Zygmunta Augusta rozpoczęło się nadzwyczajne posiedzenie Krajowej Komisji Porozumiewawczej NSZZ "Solidarność". Po długich i dramatycznych obradach trwających aż do 3 w nocy podjęto uchwałę o akcji strajkowej. Zalecono MKZ-om przeniesienie się na teren dużych zakładów pracy. Ustalono, że w przypadku wprowadzenia stanu wyjątkowego lub prób jego faktycznej realizacji należy niezwłocznie rozpocząć strajk generalny w całym kraju.
24 marca
Godzina 11.30 - dalszy ciąg obrad KKP. Podjęto uchwałę następującej treści: Po wysłuchaniu przedstawicieli kierownictwa Związku ze spotkania z przedstawicielami rządu z wicepremierem Mieczysławem Rakowskim, Krajowa Komisja Porozumiewawcza stwierdza, że rozmowy te ze względu na postawę strony rządowej nie przyniosły żadnych rezultatów. Jednocześnie Komisja Rządowa działająca w Bydgoszczy nie uzyskała pełnomocnictw, co uniemożliwiło podjęcie rozmów. W tej sytuacji KKP podtrzymując swoje stanowisko negocjacyjne uważa za konieczne ogłosić w całym kraju na 27 marca czterogodzinny strajk ostrzegawczy od godzinach 8.00-12.00. W wypadku nie spełnienia żądań strajkowych przystąpić 31 marca do strajku właściwego, okupacyjnego w całym kraju od rannej zmiany. W godzinach popołudniowych w Urzędzie Wojewódzkim odbyło się wspólne posiedzenie Prezydium WRN i 45-osobowej grupy radnych, którzy 19 marca zostali na sali obrad po przerwaniu VI Sesji WRN. Ustalono, że druga część VI Sesji rozpocznie się 26 marca o godzinie 10.00. Przewodniczący WRN E. Berger złożył oświadczenie następującej treści: "Przyznaję, że źle zrobiłem stawiając pod głosowanie wniosek o przerwaniu obrad VI Sesji w imieniu Prezydium WRN. Mogłem taki wniosek zgłosić w swoim imieniu. Słusznie mi się zarzuca, że powinienem wpierw przeprosić zaproszonych przedstawicieli MKZ za uniemożliwienie im zabrania głosu. Zrobiłem błąd. Stwierdzam, że nie byłem inspirowany. Powiadomiłem Prezydium WRN, że w zaistniałej sytuacji nie mogę pełnić funkcji przewodniczącego WRN..."
Podczas VII Krajowego Zjazdu Delegatów Kółek i Organizacji Rolniczych nie omawiano sprawy bydgoskiego strajku chłopskiego, ponieważ przewodniczący WZKiOR w Bydgoszczy Klemens Kalinowski poinformował zebranych, że strajk ten został odwołany. Zjazd uchwalił nowy statut stanowiący, że kółka rolnicze są m.in.: niezależnym, samorządnym związkiem zawodowym rolników indywidualnych. Sformułowanie takie wzburzyło strajkujących w Bydgoszczy chłopów, którzy uważali kółka rolnicze za jednostki gospodarczo-usługowe. Obradujący w Jarosławiu w dniach 28-29 marca OKZ NSZZ RI "Solidarność" uznał, że decyzje podjęte na zjeździe nie leżą w interesie chłopów. Stwierdzono jednak, że wprowadzone pojęcie "związku zawodowego rolników" przełamuje wiele przeszkód na drodze do rejestracji NSZZ RI "Solidarność".
25 marca
MKZ NSZZ "Solidarność" w Bydgoszczy powołał 10-osobowy Komitet Strajkowy, w skład którego Weszli: A. Tokarczuk, S. Lewandowski, B. Guść, J. Schetyna, J. Perejczuk, A. Cierzniakowski, F. Tomaszewski, R. Paterek, T, Cebromski, Z. Buczkowski.
26 marca
10.00 - Rozpoczęła się II część VI Sesji WRN w Bydgoszczy. MKZ wystosował do radnych list otwarty, który odczytał Jarosław Wenderlich. Radni przyjęli rezygnację R. Bergera z funkcji przewodniczącego Prezydium WRN, zaś w jego miejsce wybrali w tajnym głosowaniu generała brygady Franciszka Kamińskiego. Podjęli 10-punktową uchwałę, w której m.in. zgłoszono wotum nieufności do członków Prezydium WRN. MKZ NSZZ "Solidarność" uznał, że przyjmie zaproszenie na Sesję dopiero wtedy, kiedy wyjaśnione zostaną wszystkie fakty tragicznego wydarzenia z 19 marca, a przede wszystkim, kiedy zrealizowane zostaną opracowane w dniu 22 marca, postulaty merytoryczne. MKZ chciał również dać satysfakcję trzem poszkodowanym uczestnikom Sesji, aby mogli osobiście wystąpić w WRN. W godzinach wieczornych w Warszawie w związku z opracowanym raportem minister sprawiedliwości J.Bafia przeprowadził rozmowy z przedstawicielami MKZ NSZZ "Solidarność" w Bydgoszczy - Krzysztofem Gotowskim, Bolesławem Magierowskim i Lechem Winiarskim.
27 marca
Krajowy strajk ostrzegawczy "jeden z największych w historii ruchu robotniczego"
W godzinach od 8.00-12.00. w całym województwie odbył się powszechny strajk ostrzegawczy. Strajkowały wszystkie zakłady, które zostały zobowiązane. Strajk przebiegał przy dużym zdyscyplinowaniu, i bez jakichkolwiek incydentów. W Bydgoszczy początek i koniec strajków obwieściły syreny fabryczne.
O godzinie 15.30 w Domu Kultury ZNTK przy ul. Zygmunta Augusta odbyło się zebranie przewodniczących Komisji Zakładowych NSZZ "Solidarność", które prowadził Antoni Tokarczuk. Mówił o rozmowach z rządem. Redaktor Tadeusz Wielowieyski przedstawił pracę ośrodków badań społeczno-zawodowych NSZZ "Solidarność" oraz odpowiadał na pytania nt.: aktualnej sytuacji w kraju. Jan Perejczuk omówił instrukcje strajkowe, zaś Stefan Pastuszewski ocenił przebieg II części VI Sesji Wojewódzkiej Rady Narodowej. Do Warszawy udali się młodzi radni WRN w Bydgoszczy: Zbigniew Bartel, Włodzimierz Ciepły, Kazimierz Gawiński, Mirosław Kielnik, Eugeniusz Kuziemski, Edmund Mizerski, Czesław Myszka i Włodzimierz Szymański. Bezpośrednią przyczyną wyjazdu było negatywne przyjęcie przez niektórych radnych wystąpienia wiceministra Jana Jabłońskiego na drugiej części VI Sesji WRN w Bydgoszczy 26 marca oraz przyjęta na niej uchwała zobowiązująca do szybkiego przekazania określonych dokumentów rządowi. Radnych przyjął wicepremier Mieczysław Rakowski. Podczas spotkania radni zapoznali wicepremiera ze swymi uwagami do udostępnionego im wcześniej Raportu Komisji Rządowej. Przekazali też komplet dokumentów: sprecyzowane 19 marca stanowisko 45 radnych, którzy nie opuścili sali sesyjnej po przerwaniu obrad, komunikat sformułowany wspólnie z przedstawicielami MKZ NSZZ "Solidarność" w Bydgoszczy, relację młodych radnych o przebiegu wydarzeń 19 marca, stanowisko Wojewódzkiego Zespołu Młodych Radnych i tekst oświadczenia jego przewodniczącego Kazimierza Gawińskiego na drugiej części VI Sesji WRN.
28 marca
W gmachu Urzędu Rady Ministrów w Warszawie odbyło się kolejne spotkanie Komitetu Rady Ministrów d/s Związków Zawodowych pod przewodnictwem wicepremiera M. Rakowskiego z delegacją KKP NSZZ "Solidarność" pod przewodnictwem L. Wałęsy. Delegacja KKP NSZZ "Solidarność" przedstawiła Komitetowi Rady Ministrów uwagi do Raportu Komisji Rządowej, która pracowała pod kierownictwem ministra J. Bafii. Po dyskusji postanowiono powołać zespoły robocze, które omówią postulaty KKP NSZZ "Solidarność".
29 marca
O godzinie 10.00 w Warszawie rozpoczęło się IX Plenum KC PZPR, które omawiało m.in. wypadki bydgoskie. Z jednostronną, tendencyjną oceną tych wydarzeń wystąpił I Sekretarz KW PZPR w Bydgoszczy - Henryk Bednarski. Obrady Plenum zakończyły się 30 marca nad ranem. W niedzielę o godzinie 13.30 we wsi Sławęcin gmina Inowrocław wybuchł pożar. Spłonęła stodoła należąca do Romana Bartoszcze - przewodniczącego OKS NSZZ RI "Solidarność". Znajdowało się w niej m.in. 6 ton słomy, 6 ton siana oraz przyczepa traktorowa. W akcji gaszenia ognia brały udział jednostki straży pożarnej z Inowrocławia. W momencie, gdy przybyły, drewniany obiekt płonął. Akcja ratownicza nie zdała się więc na wiele. Ogień strawił niemal wszystko.
30 marca
O godzinie 19.00 nastąpiło zakończenie w Warszawie rozmów Delegacji KKP NSZZ ,,Solidarność" z Komisją Rządową. Wiceprzewodniczący KKP - Andrzej Gwiazda odczytał wspólny komunikat o wyniku rozmów oraz o wstrzymaniu strajku generalnego.
Porozumienie warszawskie /bez rejestracji Solidarności Rolniczej.
Radziecka agencja TASS opublikowała komentarz o próbach powołania w Polsce związku zawodowego będącego próbą odbudowy partii kułackiej.
31 marca
O godzinie 10.00 rozpoczęło się posiedzenie Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego. Oceniając wynik rozmów Krajowego Komitetu Strajkowego z Komitetem Rady Ministrów d/s Związków Zawodowych stwierdzono, że wynik tych rozmów nie jest zadowalający i nie spełnia oczekiwań MKS. Jedynym sukcesem jest zmuszenie strony rządowej do przyznania się, że 19 marca zostało naruszone prawo. Uznano, że należy podjąć dalsze rozmowy z rządem w celu realizacji 10 bydgoskich postulatów oraz przyjąć taką zasadę, że jeżeli postulaty nie zostaną załatwione do 15 kwietnia, to należy proklamować strajk generalny. Podczas obrad Prezydium WRN w Bydgoszczy przyjęto do wiadomości, że wicewojewodowie Roman Bąk i Władysław Przybylski zwrócili się 31 marca do Premiera z prośbą o przeniesienie do innej pracy. Prośba została przyjęta. Ustalono, że III część VI Sesji WRN odbędzie się 10 kwietnia i poświęcona będzie m.in. ocenie roli i postawy wicewojewodów w dniu 19 marca. W Urzędzie Wojewódzkim zespół prawników przy udziale przedstawicieli zainteresowanej strony rozpatrywał wstępnie kwestię przyjęcia statutu WZKR, który powstał 8 marca 1981 roku i zarejestrowania tego związku. Władze Wojewódzkiego Związku Kółek Rolniczych zaproponowały WZKiOR odbycie wspólnego posiedzenia w dniu 2 kwietnia 1981 roku. Obradująca w Gdańsku KKP NSZZ "Solidarność" odwołała strajk generalny. O godzinie 0.30 obrady zostały przerwane.
1 kwietnia
W drugiej części posiedzenia KKP NSZZ "Solidarność" w Gdańsku odwołano gotowość strajkową z wyłączeniem województwa bydgoskiego. Powołano Komisję KKP NSZZ "Solidarność" ds. analizy wypadków bydgoskich. Prasa bydgoska opublikowała wspólny komunikat radnych WRN i MKZ NSZZ "Solidarność" zredagowany w dniu 19 marca. W NK ZSL w Warszawie odbyła się narada prezesów, wiceprezesów i sekretarzy WK ZSL, podczas której wyrażono m.in. pogląd, że ewolucja dokonująca się w NSZZ "Solidarność" Rolników Indywidualnych stwarza nadzieję na znalezienie właściwej formuły współpracy.
2 kwietnia
Zapowiedziane poprzednio wspólne posiedzenie rad WZKR i WZKiOR nie odbyło się ze względu na nieprzybycie członków Rady WZKiOR w liczbie umożliwiającej podejmowanie uchwał. Po długiej i szczerej dyskusji przyjęto rezolucję domagającą się m.in. stworzenia podstaw prawnych do działania Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Rolników Indywidualnych "Solidarność", oddzielenia funkcji usługowo-gospodarczych od funkcji związku zawodowego w kółkach rolniczych oraz zwołania w trybie pilnym wspólnego posiedzenia Rad WZKR oraz WZKiOR w celu realizacji wspólnej Uchwały prezydiów rad podjętej 17 marca, a mającej na celu znalezienie wspólnego frontu. Rezolucja żąda też wyjaśnienia roli przewodniczącego Rady WZKiOR- Klemensa Kalinowskiego, który nie tylko nie przybył na spotkanie, ale też rozesłał do przewodniczących WZKiOR woj. bydgoskiego telex, w którym m.in. stwierdził, że "17 marca 1981 roku częściowy skład prezydium Rady WZKiOR, w liczbie 8 osób, przeprowadził rozmowy z prezydium rady samozwańczego związku, podczas których podpisano uchwałę publikowaną w prasie, radio i TV. Do podpisania tej uchwały zostaliśmy zmuszeni, ponieważ w trakcie głosowania nad jej treścią, członek prezydium Rady WZKiOR z gminy Barcin, nie będący prawdopodobnie upoważniony przez swoich wyborców w kółkach rolniczych do zajęcia takiego stanowiska, przychylił się na stronę grupy rolników z "Solidarności Chłopskiej". Przewodniczący MKZ w Bydgoszczy Jan Rulewski wystosował list do obradującej w Gdańsku KKP NSZZ "Solidarność", w którym negatywnie ocenił wynik rozmów "Solidarności" z Komisją Rządową. "Przegraliśmy wszystkie karty - cenzurę, Solidarność Wiejską i inne" - napisał Rulewski, określając ogłoszone wspólne oświadczenie KKP i rządu jako hańbę dla związku.
3 kwietnia
Godzina 10.00 - Posiedzenie MKZ NSZZ "Solidarność" w Bydgoszczy. Przedstawiciele 55 komisji zakładowych grodu nad Brdą oraz oddziałów terenowych podjęli uchwałę warunkowo odwołującą stan gotowości strajkowej w województwie bydgoskim do 15 kwietnia. Warunkiem całkowitego odwołania pogotowia strajkowego było wypełnienie postanowień zawartych we wspólnym oświadczeniu KKP i Komisji Rady Ministrów d/s Związków Zawodowych oraz realizacja 10 bydgoskich postulatów z 20.03.1981 roku. O godzinie 14.00 Komisja Rządowa pod przewodnictwem wiceministra rolnictwa Andrzeja Kacały rozpoczęła rozmowy ze strajkującymi chłopami w gmachu WK ZSL. W skład komisji wchodzili: wiceprezes CZKiOR Tadeusz Białkowski, dyrektor zespołu samorządowego CZKiOR Kazimierz Surma, dyrektor departamentu w Ministerstwie Rolnictwa Zbigniew Jan Kłopotowski, doradca Ministra d/s Związków Zawodowych Zbigniew Piesiewicz i zastępca dyrektora Wydziału Rolnictwa, Gospodarki Żywnościowej i Leśnictwa UW Ludwik Skowronek. Strajkujących rolników reprezentowali: przewodniczący Ogólnopolskiego Komitetu Strajkowego Roman Bartoszcze, członkowie OKS: Urban Matuszewski, Witold Hatka i Tadeusz Szymańczak, przewodniczący OKZ NSZZ RI "Solidarność" Jan Kułaj, wiceprzewodniczący OKZ Jan Antoł i przewodniczący ZW NSZZ RI "Solidarność" w Bydgoszczy Józef Waźbiński. Towarzyszyli im doradcy prof. dr hab. Andrzej Stelmachowski i dr Błażej Wierzbowski. Omawiano sześć sformułowanych 21 marca postulatów strajkujących rolników, problem relacji CZKiOR - NSZZ RI oraz funkcjonowania kółek rolniczych. Wiceminister stwierdził, że nie ma uprawnień dotyczących podstaw prawnych rejestracji NSZZ RI "Solidarność".
Obradujący osobno w gmachu przy ul. Zygmunta Augusta przedstawiciele WZKR i WZKiOR ustalili, że 13 kwietnia odbędzie się wspólne posiedzenie rad obydwu związków. Na posiedzeniu tym omówi się sprawy związane z organizacją nowych wyborów kółkowych, przedstawi się dwie wersje statutu i odwoła prezesów zarządów WZKR i WZKiOR. Debata, która trwała do 3.15 następnego dnia nie zakończyła się podpisaniem wspólnego komunikatu. Ustalono, że rozmowy zostaną wznowione 14 kwietnia. O godzinie 15.30 odbyło się spotkanie przewodniczących zakładowych komisji NSZZ "Solidarności" w Domu Kultury "Belma", podczas którego omówiono przebieg posiedzenia KKP w Gdańsku oraz decyzję MKZ o odwołaniu gotowości strajkowej. O godzinie 17.00 rozpoczęła się konferencja prasowa w Domu Kultury ZNTK nt.: prawnych aspektów "wydarzeń bydgoskich". Prof. dr hab. Eugeniusz Ochendowski, prof. dr hab. Wiesław Lang, prof. dr. hab. Andrzej Marek i dr Danuta Osowska z Wydziału Prawa i Administracji UMK w Toruniu ustosunkowali się do problemu uchybień prawnych w prowadzeniu sesji WRN, decyzji wicewojewodów i akcji milicji oraz określili zakres odpowiedzialności prawnej wszystkich uczestników bydgoskiej prowokacji. W Warszawie odbyło się posiedzenie Sejmowej Komisji Nadzwyczajnej do Kontroli Realizacji Porozumień z Gdańska, Szczecina i Jastrzębia, podczas którego stwierdzono, że za sprawę najpilniejszą należy uznać znalezienie formuły prawnej rozwiązującej konflikt wokół rejestracji związku zawodowego rolników indywidualnych. Powołano grupę roboczą pod przewodnictwem Jana Szczepańskiego d/s zrzeszania się rolników indywidualnych.
4 kwietnia
Rano wiceminister Andrzej Kacała w czasie telefonicznej rozmowy stwierdził, że nie może podpisać zaproponowanego komunikatu. Prezydium OKS wystosowało list do Premiera PRL, w którym opisano przebieg rozmów oraz stwierdzono, że chłopski związek zawodowy nie zamierza pełnić roli partii politycznej.
16 kwietnia
16 kwietnia w Inowrocławiu grupa 280 osób proklamowała strajk okupacyjny. 22 chłopów ogłosiło strajk głodowy. Jednocześnie na Jasnej Górze grupa chłopów także ogłosiła głodówkę. Komitet Strajkowy wytypował 10 gmin naszego województwa do zorganizowania strajków wspierających. O godzinie 22.35 wznowiono rozmowy rządowe pod przewodnictwem ministra ds. związków zawodowych Stanisława Cioska.
17 kwietnia
Porozumienie bydgoskie miedzy Ogólnopolskim Komitetem Strajkowym Rolników i Komitetem Założycielskim Rolników Indywidualnych "Solidarność" przy współudziale KKP NSZZ "Solidarność " /J. Rulewski , K. Gotowski/, a delegacja rządową z min. Stanisławem Cioskiem o zakończeniu strajku w PRL. Mocą porozumienia rząd zwróci się do Sejmu PRL o stworzenie podstaw prawnych do zarejestrowania NSZZ RI "Solidarność"
12 maja
Sąd Wojewódzki w Warszawie zarejestrował NSZ RI "Solidarność" - pierwszy w systemie socjalistycznym oddolnie zorganizowany chłopski związek zawodowy.